Trong hành trình chinh phục tiếng Anh, một trong những yếu tố khiến người học thường xuyên mắc lỗi phát âm chính là trọng âm từ. Việc xác định đúng trọng âm không chỉ giúp bạn phát âm chuẩn hơn, tự tin khi giao tiếp mà còn hỗ trợ đáng kể trong kỹ năng nghe và hiểu nghĩa từ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách áp dụng đúng quy tắc trọng âm – một chủ điểm ngữ âm tưởng như nhỏ nhưng có ảnh hưởng cực kỳ lớn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm trọng âm, lý do vì sao cần học trọng âm, và đặc biệt là hướng dẫn đầy đủ những quy tắc trọng âm phổ biến nhất trong tiếng Anh.
Nội dung bài viết
ToggleTrọng âm (stress) là âm tiết được phát âm nổi bật hơn trong một từ – nó thường dài hơn, to hơn và rõ hơn so với các âm tiết còn lại. Trong tiếng Anh, vị trí đặt trọng âm có thể ảnh hưởng đến ý nghĩa của từ. Ví dụ, từ “record” nếu nhấn trọng âm ở âm đầu (/ˈrek.ɔːd/) sẽ là danh từ (bản ghi âm), nhưng nếu nhấn ở âm hai (/rɪˈkɔːd/) lại là động từ (ghi âm). Chính vì thế, việc nắm vững các quy tắc trọng âm là điều kiện bắt buộc nếu bạn muốn giao tiếp tiếng Anh hiệu quả và tự nhiên như người bản xứ.
Không chỉ dừng lại ở việc giúp phát âm đúng, trọng âm còn giúp người nghe dễ dàng hiểu bạn hơn trong quá trình giao tiếp. Đồng thời, bạn cũng sẽ nghe tốt hơn khi đã quen với nhịp điệu và nhấn âm của người bản xứ. Trong các kỳ thi như IELTS, TOEIC hay TOEFL, trọng âm còn là yếu tố quan trọng trong phần nói và nghe. Một người học tiếng Anh nghiêm túc chắc chắn không thể bỏ qua trọng âm.
Để phát âm chuẩn và sử dụng từ vựng hiệu quả, bạn cần hiểu và vận dụng linh hoạt các quy tắc trọng âm. Mặc dù có một số trường hợp ngoại lệ, phần lớn các từ trong tiếng Anh đều tuân theo một số quy luật trọng âm nhất định.
Với những từ có hai âm tiết, quy tắc phổ biến là: nếu từ đó là danh từ hoặc tính từ, trọng âm thường rơi vào âm tiết đầu tiên. Ví dụ như “TAble”, “HAPpy” hay “DOCtor”. Ngược lại, nếu từ là động từ hoặc giới từ, trọng âm lại thường xuất hiện ở âm tiết thứ hai, như trong “reLAX”, “aRRIVE” hay “deCIDE”.
Khi từ có ba âm tiết trở lên, vị trí đặt trọng âm sẽ phức tạp hơn và phụ thuộc phần lớn vào hậu tố và nguồn gốc của từ. Một số hậu tố như -ic, -sion, -tion thường đẩy trọng âm về âm tiết đứng trước nó. Ví dụ, ta có “geoGRAPHic”, “eduCAtion”, hay “decISion”. Trong khi đó, các hậu tố như -ee, -eer, -ese, -ique lại khiến trọng âm rơi vào chính âm tiết chứa hậu tố, ví dụ như “employEE”, “enginEER” và “JapanESE”.
Một điều thú vị nữa là một số hậu tố không ảnh hưởng đến trọng âm, tức là từ dù thêm hậu tố vẫn giữ nguyên trọng âm cũ. Những hậu tố này bao gồm: -ment, -ness, -er, -or, -ing, -ful, -less, -able,… Ví dụ, từ “AGREE” khi thêm hậu tố thành “agreement” vẫn giữ trọng âm ở âm tiết thứ hai: /əˈɡriːmənt/.
Từ ghép cũng có quy luật riêng về trọng âm. Nếu là danh từ ghép như “BLACKboard” hay “FOOTball”, trọng âm sẽ rơi vào từ đầu tiên. Nhưng nếu là tính từ ghép như “bad-TEMpered” hoặc “old-FASHioned”, trọng âm thường rơi vào từ thứ hai. Điều này giúp người nghe phân biệt nghĩa và cấu trúc của từ dễ dàng hơn.
Xem thêm:
Việc học thuộc toàn bộ quy tắc trọng âm có thể khiến người mới học cảm thấy choáng ngợp. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian học nếu áp dụng một số mẹo sau đây. Trước hết, hãy luyện nghe thường xuyên – việc tiếp xúc liên tục với cách người bản xứ phát âm sẽ giúp bạn hình thành phản xạ tự nhiên trong việc nhận biết trọng âm. Ngoài ra, khi học từ vựng mới, đừng chỉ học nghĩa, mà hãy học luôn cách phát âm và trọng âm của từ. Bạn có thể sử dụng từ điển điện tử như Cambridge, Oxford, hoặc các ứng dụng như Elsa Speak để luyện tập phát âm kèm theo phản hồi.
Ghi âm lại giọng nói của chính bạn khi đọc to từ hoặc câu có chứa từ mới là một cách cực kỳ hiệu quả để nhận ra mình phát âm đúng hay chưa. Cuối cùng, hãy chia từ thành nhóm theo từng quy tắc trọng âm để học theo cụm, điều này giúp bạn dễ nhớ và ghi nhớ lâu hơn.
Kết Luận
Trọng âm không chỉ là một khái niệm ngữ âm, mà còn là chiếc chìa khóa giúp bạn mở ra cánh cửa giao tiếp hiệu quả bằng tiếng Anh. Bằng cách hiểu rõ và vận dụng linh hoạt các quy tắc trọng âm, bạn sẽ cải thiện đáng kể khả năng phát âm, nghe hiểu và diễn đạt của mình. Hãy nhớ rằng, học trọng âm không khó – quan trọng là bạn có phương pháp đúng và luyện tập đều đặn. Nếu bạn đang gặp khó khăn với trọng âm, đừng lo, chỉ cần bắt đầu từ những quy tắc cơ bản nhất, bạn sẽ tiến bộ rõ rệt sau một thời gian ngắn.